10 συμβουλές που θα βοηθήσουν τους γονείς που έχουν παιδί με αυτισμό να αλληλεπιδράσουν μαζί τους.

Ο Αυτισμός είναι μία αναπτυξιακή διαταραχή η οποία εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε άτομο και είναι δύσκολο να θεραπευτεί. Η διαταραχή αυτή είναι γνωστό ότι επιδρά σε σημαντικό βαθμό στην κοινωνικότητα του παιδιού και κάνει δύσκολη την κοινωνική του αλληλεπίδραση με άλλα άτομα. Έτσι λοιπόν, ο γονείς καλούνται να καλύψουν όσο μπορούν το κενό αυτό της αλληλεπίδρασης που έχει δημιουργηθεί μεταξύ αυτών και των παιδιών τους. Παρακάτω παρατίθενται κάποιες οδηγίες για τους γονείς οι οποίοι προσπαθούν να μάθουν στα παιδιά τους τρόπους επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης.

1.    Μην αντιδράτε
Ο τρόπος με τον οποίο αντιδράτε σε κάτι που έκανε το παιδί σας-θετικό ή αρνητικό- έχει άμεση επίπτωση στην συχνότητα και την ένταση με την οποία θα ξανακάνει το παιδί την ίδια ενέργεια. Τις περισσότερες φορές, αντιδράτε αρκετά έντονα σε αρνητικές συμπεριφορές του παιδιού. Φανταστείτε πως είστε εσείς ένα παιδί στο φάσμα του αυτισμού το οποίο δεν μπορεί να ελέγξει τον κόσμο γύρω του και ξαφνικά ρίχνετε ένα ποτήρι με γάλα κάτω. Η μητέρα σας θα φωνάξει ή θα αλλάξει τον τόνο στη φωνή της επειδή ενοχλήθηκε κι εσείς θα αρχίσετε να αναστατώνεστε. Με άλλα λόγια, θα βοηθήσετε το παιδί σας να αντιδρά διαφορετικά όταν αλλάξετε κι εσείς τον τρόπο που αντιδράτε. Προσπαθήστε λοιπόν να συνειδητοποιήσετε ότι, θα υπάρξουν αρκετές φορές κατά τις οποίες το παιδί σας θα οδηγηθεί σε ενέργειες οι οποίες θα φέρουν αρνητικά αποτελέσματα, ώστε να μπορέσετε ύστερα εσείς να αντιδράσετε με πιο ομαλό τρόπο. Έτσι λοιπόν, θα μειωθούν και τα λεγόμενα tantrums ή αλλιώς οι αρνητικές συμπεριφορές των παιδιών.

2.    Κάντε βλεμματική επαφή
Τα μάτια αποτελούν ένα σημαντικό μέσο συλλογής πληροφοριών σχετικά με τον κόσμο γύρω μας. Επομένως, εάν θέλετε τα παιδιά σας να μάθουν πιο γρήγορα, θα πρέπει να πετύχετε βλεμματική επαφή κατά τη μετάδοση πληροφοριών. Η εκπαίδευση στο λόγο, στις κοινωνικές δεξιότητες ακόμα και η εκπαίδευση τουαλέτας πετυχαίνονται με γρηγορότερους ρυθμούς όταν πραγματοποιείται η βλεμματική επαφή.
•    Τοποθετήστε το παιδί σας στην κατάλληλη θέση ώστε να μπορέσετε να πετύχετε βλεμματική επαφή.
•    Τοποθετήστε ένα παιχνίδι στο ύψος που ξεκινάει η μύτη σας και ανάμεσα στα μάτια. Δώστε το παιχνίδι στο παιδί μόνο εάν κοιτάξει προς αυτό το σημείο και απλώσει το χέρι να το πάρει.
•    Μόλις το παιδί σας κοιτάξει επιβραβεύστε το!
•    Όταν το παιδί σας ζητήσει κάτι, ζητήστε του ή περιμένετε να σας κοιτάξει ρωτώντας συνεχώς τι θέλει μέχρι να το κάνει. Εάν δεν σας κοιτάξει μπορείτε και πάλι να του δώσετε αυτό που σας ζήτησε αφού έχετε προσπαθήσει να του τραβήξετε το βλέμμα. Με την προσπάθεια αυτή θέλουμε να καταλάβει ότι όταν σας ζητάει κάτι καθώς σας κοιτάει, παίρνει αυτό που θέλει πιο γρήγορα.

3.    Αντιγράψτε στερεοτυπικές κινήσεις
Τα παιδιά με αυτισμό κάνουν συχνά στεροτυπικές κινήσεις ή παρουσιάζουν επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές ώστε να αυτό-ρυθμίζονται (π.χ. κλείνουν τα αυτιά τους σε έντονους ήχους). Όταν συμμετέχετε κι εσείς σε κάποιες από αυτές, το παιδί σάς αισθάνεται περισσότερο κοντά του και αρχίζει ουσιαστικά να αλληλεπιδρά μαζί σας. 

4.    Αντιδράστε με διαφορετικό τρόπο από τον συνηθισμένο όταν κλαίει
Όταν το παιδί σας αρχίζει να κλαίει, παραμείνετε ήρεμοι και αγνοήστε το για λίγο. Μ’ αυτόν τον τρόπο θα του δώσετε να καταλάβει ότι εσείς συνεχίζετε και αισθάνεστε άνετα και δεν αποσπάστε από αυτήν του τη συμπεριφορά, η οποία μπορεί να είναι αποτέλεσμα από κάτι που τον ενόχλησε. Θα δείτε ότι θα ηρεμήσει πολύ πιο γρήγορα.

5.    Δώστε στο παιδί σας όσο το δυνατόν περισσότερο έλεγχο
Αποφύγετε να είστε συνεχώς από πάνω του και δώστε του περισσότερη ανεξαρτησία. Αφήστε το για λίγο να έχει τον έλεγχο του εαυτού του κι έτσι θα νιώσει ότι κι εσείς τον εμπιστεύεστε.

6.    Δουλέψτε σε ένα ήσυχο και μη διασπαστικό χώρο
Υπάρχουν 3 βασικοί παράγοντες που καθορίζουν την ποιότητα ενός περιβάλλοντος εκπαίδευσης: το επίπεδο της διάσπασης, το επίπεδο ελέγχου που έχει το παιδί και τη συναισθηματική κατάσταση των άλλων ατόμων που παρευρίσκονται σ’ αυτό το περιβάλλον.

7.    Να είστε δυναμικοί απέναντι στο παιδί σας
Σχεδόν όλα τα παιδιά ανταποκρίνονται στον ενθουσιασμό. Υπάρχουν 3 βασικά στοιχεία που σας βοηθούν να εκφράσετε τον ενθουσιασμό σας:
•    Να αλλάζετε τον τόνο της φωνής σας ανάλογα με το τι αισθάνεστε
•    Να αλλάζετε τις εκφράσεις του προσώπου σας
•    Να αλλάζετε τις κινήσεις του σώματός σας

 

Χατζηστυλιανού Βασιλική

Εργοθεραπεύτρια